قران العظیم

در قران ادعیه زیادی در موضوعات مختلف وجود دارد .

●  دعاهای قرانی بسیار متنوع بوده و همه نیازهای انسان در همه مقاطع زندگی اعم از دنیا و اخرت را پوشش میدهد.

●  در بیشتر دعا های قرانی از کلمه رب و ربنا استفاده شده است .

●  در یک مورد (مائدة-114) کلمات اللهم ربنا باهم در یک دعا استفاده شده است .

●  در یک دعا (انفال-32) از قول یکی از دشمنان پیامبر (ص) فقط از کلمه اللهم استفاده شده است .

●  اکثر دعاهایی که از قول پیامبر (ص) ذکر شده با کلمه "قل" شروع شده که نشان میدهد خداوند خود دعاها را به پیامبرانش آموزش میدهد.

●  بیشترین تعداد دعاها از حضرت ابراهیم و حضرت موسی نقل قول شده است که در این میان دعاهای حضرت ابراهیم از نظر مضمون در جایگاه خاصی قرار دارد .

●  دعاهای متعددی از قول کافرین ، ظالمین و اهل جهنم نقل شده است . نکته جالب توجه اینکه اکثر این دعاها مربوط لحظه مرگ ، هنگام عذاب دنیا و عذاب قیامت است که دعا کردن تاثیری به حال آنها ندارد.

●  از قول شیطان هم دو دعا با عبارت یکسان برای گرفتن مهلت از خداوند برای گمراهی بشر در قران وجود دارد.  

●  همه دعاها برای درخواست نبوده و موضوع برخی دعا ها اقرار به واقعیات ، تسبیح و تقدیس پروردگار  و یا شکایت و عرض حال میباشد.

 

1-     دعاهای حضرت ابراهيم

دعای ابراهیم برای امنیت شهر مکه و روزی اهل این شهر :

 (بقرة-126) وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَـَذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُم بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ قَالَ وَمَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلاً ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَي عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ

و چون ابراهيم گفت پروردگارا اين [سرزمين] را شهرى امن گردان و مردمش را هر كس از آنان كه به خدا و روز بازپسين ايمان بياورد از فرآورده‏ها روزى بخش فرمود هر كس كفر بورزد اندكى برخوردارش مى‏كنم سپس او را با خوارى به سوى عذاب آتش مى‏كشانم و چه بد سرانجامى است.

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم و اسماعیل برای قبول عمل ساخت خانه کعبه :

(بقرة-127) وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

و هنگامى كه ابراهيم و اسماعيل پايه‏هاى خانه [كعبه] را بالا مى‏بردند [مى‏گفتند] اى پروردگار ما از ما بپذير كه در حقيقت تو شنواى دانايى

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم و اسماعیل برای اینکه خداوند ایشان و نسل شان را مسلمان قرار دهد ، آنها را با وظایف عبادی آشنا کند و توبه ایشان را بپذیرد:

(بقرة-128) رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

پروردگارا ما را تسليم [فرمان] خود قرار ده و از نسل ما امتى فرمانبردار خود [پديد آر] و آداب دينى ما را به ما نشان ده و بر ما ببخشاى كه تويى توبه‏پذير مهربان

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای اینکه خداوند در سرزمین حجاز پیامبری را مبعوث کند که به مردم کتاب و حکمت بیاموزد و ایشان را تزکیه کند :

(بقرة-129) رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ العَزِيزُ الحَكِيمُ

پروردگارا در ميان آنان فرستاده‏اى از خودشان برانگيز تا آيات تو را بر آنان بخواند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد و پاكيزه‏شان كند زيرا كه تو خود شكست‏ناپذير حكيمى .

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای مشاهده نحوه زنده شدن مردگان :

(بقرة-260) وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ أَرِنِي كَيْفَ تُحْيِـي الْمَوْتَي ....

و [یاد کن] آن گاه که ابراهیم گفت : پروردگارا ، به من نشان ده چگونه مردگان را زنده می کنی...

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای امنیت شهر مکه و دوری فرزندانش از پرستش بتها :

(ابراهيم-35) وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَـذَا الْبَلَدَ آمِنًا وَاجْنُبْنِي وَبَنِيَّ أَن نَّعْبُدَ الأَصْنَامَ

و [ياد كن] هنگامى را كه ابراهيم گفت پروردگارا اين شهر را ايمن گردان و مرا و فرزندانم را از پرستيدن بتان دور دار

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای توجه مردم به اسماعیل و مادرش و در خواست روزی برای آنان پس از اینکه آنها را در مکه اسکان داد :

(ابراهيم-37) رَّبَّنَا إِنِّي أَسْكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِندَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ الصَّلاَةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِّنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُم مِّنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ

پروردگارا من [يكى از] فرزندانم را در دره‏اى بى‏كشت نزد خانه محترم تو سكونت دادم پروردگارا تا نماز را به پا دارند پس دلهاى برخى از مردم را به سوى آنان گرايش ده و آنان را از محصولات [مورد نيازشان] روزى ده ، باشد كه سپاسگزارى كنند

--------------------------------------------------------

اقرار ابراهیم به علم پروردگار به آشکار و پنهان :

(ابراهيم-38) رَبَّنَا إِنَّكَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِي وَمَا نُعْلِنُ وَمَا يَخْفَي عَلَي اللّهِ مِن شَيْءٍ فَي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّمَاء

پروردگارا بى‏گمان تو آنچه را كه پنهان مى‏داريم و آنچه را كه آشكار مى‏سازيم مى‏دانى و چيزى در زمين و در آسمان بر خدا پوشيده نمى‏ماند

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای اینکه خداوند او و ذریه اش را برپا دارندگان نماز قرار دهد و دعایش را بپذیرد :

(ابراهيم-40) رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاَةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاء

پروردگارا مرا برپادارنده نماز قرار ده و از فرزندان من نيز پروردگارا و دعاى مرا بپذير

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای آمرزش خود و والدینش و مومنین در روزی حساب :

(ابراهيم-41) رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ

پروردگارا روزى كه حساب برپا مى‏شود بر من و پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشاى

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای اینکه خداوند به او حکمت و دانش عطا کند و به صالحین ملحق سازد :

(شعراء-83) رَبِّ هَبْ لِي حُكْمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ

پروردگارا به من دانش عطا كن و مرا به صالحان ملحق فرماى

----------------------------

دعای ابراهیم برای باقی ماندن نام نیکو از او در نسلهای بعدی :

(شعراء-84) وَاجْعَل لِّي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ

و براى من در [ميان] آيندگان آوازه نيكو گذار

----------------------------

دعای ابراهیم برای اینکه خداوند او را از وارثان بهشت پر نعمت قراردهد:

(شعراء-85) وَاجْعَلْنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ

و مرا از وارثان بهشت پر نعمت گردان

----------------------------

دعای ابراهیم برای آمرزش پدر(عموی) گمراهش:

(شعراء-86) وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ

و بر پدرم ببخشاى كه او از گمراهان بود

----------------------------

دعای ابراهیم برای رسوا نشدن در روز قیامت:

(شعراء-87) وَلَا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ

و روزى كه [مردم] برانگيخته مى‏شوند رسوايم مكن

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای در خواست فرزند صالح :

(صافات-100) رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ

اى پروردگار من مرا [فرزندى] از شايستگان بخش

--------------------------------------------------------

اقرار ابراهیم به توکل بر خداوند و بازگشت به سوی او :

(ممتحنة-4) ... رَّبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ

... اى پروردگار ما بر تو اعتماد كرديم و به سوى تو بازگشتيم و فرجام به سوى توست .

--------------------------------------------------------

دعای ابراهیم برای اینکه پروردگار او و یارانش را مایه گمراهی  یا امتحان و فتنه کافران قرار ندهد و ایشان را بیامرزد :

(ممتحنة-5) رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

پروردگارا ما را وسيله آزمايش [و آماج آزار] براى كسانى كه كفر ورزيده‏اند مگردان و بر ما ببخشاى كه تو خود تواناى حکیمی

 ===========================================================

2-     حضرت موسي

اقرار موسی در پیشگاه خداوند به اینکه او تنها اختیار خود و برادرش را دارد و درخواست برای اینکه خداوند بین ایشان و قوم فاسق جدایی بیندازد :

(مائدة-25) قَالَ رَبِّ إِنِّي لا أَمْلِكُ إِلاَّ نَفْسِي وَأَخِي فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ

[موسى] گفت پروردگارا من جز اختيار شخص خود و برادرم را ندارم پس ميان ما و ميان اين قوم نافرمان جدايى بينداز

--------------------------------------------------------

درخواست موسی برای دیدن خداوند :

(اعراف-143) وَلَمَّا جَاء مُوسَي لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنظُرْ إِلَيْكَ قَالَ لَن تَرَانِي وَلَـكِنِ انظُرْ إِلَي الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي فَلَمَّا تَجَلَّي رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ موسَي صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَاْ أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ

و چون موسى به ميعاد ما آمد و پروردگارش با او سخن گفت عرض كرد پروردگارا خود را به من بنماى تا بر تو بنگرم فرمود هرگز مرا نخواهى ديد ليكن به كوه بنگر پس اگر بر جاى خود قرار گرفت به زودى مرا خواهى ديد پس چون پروردگارش به كوه جلوه نمود آن را ريز ريز ساخت و موسى بيهوش بر زمين افتاد و چون به خود آمد گفت تو منزهى به درگاهت توبه كردم و من نخستين مؤمنانم

--------------------------------------------------------

درخواست موسی از پروردگار برای آمرزش خود و برادرش و داخل شدن در رحمت پروردگار :

(اعراف-151) قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلأَخِي وَأَدْخِلْنَا فِي رَحْمَتِكَ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ

[موسى] گفت پروردگارا من و برادرم را بيامرز و ما را در [پناه] رحمت‏خود درآور و تو مهربانترين مهربانانى

--------------------------------------------------------

اقرار موسی به ولایت خداوند و درخواست آمرزش و رحمت برای خود و قومش :

(اعراف-155) وَاخْتَارَ مُوسَي قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلاً لِّمِيقَاتِنَا فَلَمَّا أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ أَهْلَكْتَهُم مِّن قَبْلُ وَإِيَّايَ أَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَاء مِنَّا إِنْ هِيَ إِلاَّ فِتْنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَاء وَتَهْدِي مَن تَشَاء أَنتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ

و موسى از ميان قوم خود هفتاد مرد براى ميعاد ما برگزيد و چون زلزله آنان را فرو گرفت گفت پروردگارا اگر مى‏خواستى آنان را و مرا پيش از اين هلاك مى‏ساختى آيا ما را به [سزاى] آنچه كم‏خردان ما كرده‏اند هلاك مى‏كنى اين جز آزمايش تو نيست هر كه را بخواهى به وسيله آن گمراه و هر كه را بخواهى هدايت مى‏كنى تو سرور مايى پس ما را بيامرز و به ما رحم كن و تو بهترين آمرزندگانى

--------------------------------------------------------

درخواست موسی برای حسنه در دنیا و آخرت از طرف خود و قومش :

(اعراف-156) وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَـذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَـا إِلَيْكَ ...

و براى ما در اين دنيا نيكى مقرر فرما و در آخرت [نيز] زيرا كه ما به سوى تو بازگشته‏ايم ....

--------------------------------------------------------

درخواست موسی برای نابودی اموال فرعونیان و سخت شدن دلهایشان تا اینکه ایمان نیاورند و به عذاب الهی دچار شوند :

(يونس-88) وَقَالَ مُوسَي رَبَّنَا إِنَّكَ آتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلأهُ زِينَةً وَأَمْوَالاً فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّواْ عَن سَبِيلِكَ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَي أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَي قُلُوبِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُواْ حَتَّي يَرَوُاْ الْعَذَابَ الأَلِيمَ

و موسى گفت پروردگارا تو به فرعون و اشرافش در زندگى دنيا زيور و اموال داده‏اى پروردگارا تا [خلق را] از راه تو گمراه كنند پروردگارا اموالشان را نابود كن و آنان را دل‏سخت گردان كه ايمان نياورند تا عذاب دردناك را ببينند .

--------------------------------------------------------

دعای موسی برای شرح صدر :

(طه-25) قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي

گفت پروردگارا سينه‏ام را گشاده گردان

-------------------------

دعای موسی برای آسان شدن امور :

(طه-26) وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي

و كارم را براى من آسان ساز

-------------------------

دعای موسی برای باز شدن گره از زبانش و قابل فهم بودن سخنانش :

(طه-27) وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِي (طه-28) يَفْقَهُوا قَوْلِي

و از زبانم گره بگشاى -[تا] سخنم را بفهمند .

-------------------------

دعای موسی برای درخواست وزیری از خانواده اش ( برادرش هارون ) و تقویت پشتش به وسیله او  و مشارکت او در کارها:

(طه-29) وَاجْعَل لِّي وَزِيرًا مِّنْ أَهْلِي (طه-30) هَارُونَ أَخِي (طه-31) اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي (طه-32) وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي

و براى من دستيارى از كسانم قرار ده - هارون برادرم را - پشتم را به او استوار كن - و او را شريك كارم گردان

--------------------------------------------------------

اقرار موسی به ترس از تکذیب شدن از طرف فرعونیان :

(شعراء-12) قَالَ رَبِّ إِنِّي أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ

گفت پروردگارا مى‏ترسم مرا تكذيب كنند

--------------------------------------------------------

اقرار موسی به تنگی سینه و فصیح نبودن بیانش و دعا برای همراهی هارون با او:

(شعراء-13) وَيَضِيقُ صَدْرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرْسِلْ إِلَي هَارُونَ

و سينه‏ام تنگ مى‏گردد و زبانم باز نمى‏شود پس به سوى هارون بفرست

--------------------------------------------------------

اقرار موسی به ظلم به خود در جریان درگیری با یکی از فرعونیان و درخواست بخشش از پروردگار :

(قصص-16) قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

[موسی] گفت: پروردگارا  من بر خویشتن ستم کردم  مرا ببخش پس خدا از او درگذشت که وی آمرزنده مهربان است.

-------------------------------

اقرار موسی در پیشگاه پروردگار به اینکه به خاطر نعمتی که خدا به او داده ( قدرت بدنی ) هرگز از مجرمین پشتیبانی نخواهد کرد:

(قصص-17) قَالَ رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًا لِّلْمُجْرِمِينَ

[موسی] گفت : پروردگارا به [پاس] نعمتی که بر من ارزانی داشتی هرگز پشتیبان مجرمان نخواهم بود.

--------------------------------------------------------

دعای موسی برای اینکه پروردگار او را به راه راست هدایت کند :

(قصص-22) وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاء مَدْيَنَ قَالَ عَسَي رَبِّي أَن يَهْدِيَنِي سَوَاء السَّبِيلِ

و چون به سوی [شهر] مدین رو نهاد [با خود] گفت امید است پروردگارم مرا به راه راست هدایت کند .

--------------------------------------------------------

درخواست موسی برای نزول خیر و نیکی از جانب پروردگار :

(قصص-24) فَسَقَي لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّي إِلَي الظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّي لِمَا أَنزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ

پس برای آن دو [گوسفندان را ] آب داد  آن گاه به سوی سایه برگشت و گفت : پروردگارا  من به هر خیری که سویم بفرستی سخت نیازمندم.

--------------------------------------------------------

اقرار موسی به ترس کشته شدن توسط فرعونیان به خاطر قتل یکی از آنها :

(قصص-33) قَالَ رَبِّ إِنِّي قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْسًا فَأَخَافُ أَن يَقْتُلُونِ

گفت : پروردگارا  من کسی از ایشان را کشته ام  می ترسم مرا بکشند.

--------------------------------------------------------

عرض شکایت موسی به پروردگار در خصوص مجرم بودن فرعونیان :

(دخان-22) فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاء قَوْمٌ مُّجْرِمُونَ

پس پروردگار خود را خواند كه اينها مردمى گناهكارند.

===========================================================

3-     حضرت نوح

 دعای نوح برای فرزندش:

(هود-45) وَنَادَي نُوحٌ رَّبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابُنِي مِنْ أَهْلِي وَإِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَأَنتَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ

و نوح پروردگار خود را آواز داد و گفت پروردگارا پسرم از كسان من است و قطعا وعده تو راست است و تو بهترين داورانى.

--------------------------------------------------------

عذر خواهی نوح به خاطر درخواست از چیزی که بدان علم ندارد (نجات فرزند) و درخواست بخشش و طلب رحمت :

(هود-47) قَالَ رَبِّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَسْأَلَكَ مَا لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَإِلاَّ تَغْفِرْ لِي وَتَرْحَمْنِي أَكُن مِّنَ الْخَاسِرِينَ

گفت پروردگارا من به تو پناه مى‏برم كه از تو چيزى بخواهم كه بدان علم ندارم و اگر مرا نيامرزى و به من رحم نكنى از زيانكاران باشم.

--------------------------------------------------------

درخواست نوح برای یاری خداوند در برابر تکذیب کنندگانش :

(مؤمنون-26) قَالَ رَبِّ انصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ

[نوح] گفت پروردگارا از آن روى كه دروغزنم خواندند مرا يارى كن.

--------------------------------------------------------

درخواست نوح برای فرود در سرزمینی با برکت :

(مؤمنون-29) وَقُل رَّبِّ أَنزِلْنِي مُنزَلًا مُّبَارَكًا وَأَنتَ خَيْرُ الْمُنزِلِينَ

و بگو پروردگارا مرا در جايى پربركت فرود آور [كه] تو نيكترين مهمان‏نوازانى.

--------------------------------------------------------

شکایت نوح به درگاه پروردگار به خاطر تکذیب قومش :

(شعراء-117) قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوْمِي كَذَّبُونِ

گفت پروردگارا قوم من مرا تكذيب كردند.

--------------------------------------------------------

درخواست نوح برای جدایی بین او و قومش و نجات او و مومنین :

(شعراء-118) فَافْتَحْ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ فَتْحًا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِي مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

ميان من و آنان فيصله ده و من و هر كس از مؤمنان را كه با من است نجات بخش.

--------------------------------------------------------

دعای نوح برای درخواست یاری و انتقام از قومش به جهت غلبه قومش بر او :

(قمر-10) فَدَعَا رَبَّهُ أَنِّي مَغْلُوبٌ فَانتَصِرْ

تا پروردگارش را خواند كه من مغلوب شدم به داد من برس.

--------------------------------------------------------

بیان نوح به دعوت شبانه روزی قومش :

(نوح-5) قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا

[نوح] گفت پروردگارا من قوم خود را شب و روز دعوت كردم.

--------------------------------------------------------

بیان نوح به سرپیچی قومش از او و تبعیت از زیانکاران :

(نوح-21) قَالَ نُوحٌ رَّبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَاتَّبَعُوا مَن لَّمْ يَزِدْهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ إِلَّا خَسَارًا

نوح گفت پروردگارا آنان نافرمانى من كردند و كسى را پيروى نمودند كه مال و فرزندش جز بر زيان وى نيفزود.

--------------------------------------------------------

دعای نوح برای نابودی تمام کافران :

(نوح-26) وَقَالَ نُوحٌ رَّبِّ لَا تَذَرْ عَلَي الْأَرْضِ مِنَ الْكَافِرِينَ دَيَّارًا (نوح-27) إِنَّكَ إِن تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبَادَكَ وَلَا يَلِدُوا إِلَّا فَاجِرًا كَفَّارًا

و نوح گفت پروردگارا هيچ كس از كافران را بر روى زمين مگذار - چرا كه اگر تو آنان را باقى گذارى بندگانت را گمراه مى‏كنند و جز پليدكار ناسپاس نزايند.

--------------------------------------------------------

دعای نوح برای آمرزش خود و والدینش و مومنینی که در خانه او هستند و افزایش عذاب و هلاکت ظالمین :

(نوح-28) رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَن دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا

پروردگارا بر من و پدر و مادرم و هر مؤمنى كه در سرايم درآيد و بر مردان و زنان با ايمان ببخشاى و جز بر هلاكت ‏ستمگران ميفزاى

===========================================================

4-     حضرت زکریا

درخواست زکریا از پروردگار برای فرزندی پاک :

(آل عمران-38) هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاء

آنجا [بود كه] زكريا پروردگارش را خواند [و] گفت پروردگارا از جانب خود فرزندى پاك و پسنديده به من عطا كن كه تو شنونده دعايى

--------------------------------------------------------

تعجب زکریا از بشارت فرزند از طرف خداوند به جهت کهولت سن و نازایی همسرش :

(آل عمران-40) قَالَ رَبِّ أَنَّي يَكُونُ لِي غُلاَمٌ وَقَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَامْرَأَتِي عَاقِرٌ قَالَ كَذَلِكَ اللّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاء

گفت پروردگارا چگونه مرا فرزندى خواهد بود در حالى كه پيرى من بالا گرفته است و زنم نازا است [فرشته] گفت [كار پروردگار] چنين است‏خدا هر چه بخواهد مى‏كند

--------------------------------------------------------

درخواست زکریا برای قراردادن نشانه از پروردگار به جهت پذیرش دعایش :

(آل عمران-41) قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّيَ آيَةً قَالَ آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ إِلاَّ رَمْزًا وَاذْكُر رَّبَّكَ كَثِيرًا وَسَبِّحْ بِالْعَشِيِّ وَالإِبْكَارِ

گفت پروردگارا براى من نشانه‏اى قرار ده فرمود نشانه‏ات اين است كه سه روز با مردم جز به اشاره سخن نگويى و پروردگارت را بسيار ياد كن و شبانگاه و بامدادان [او را] تسبيح گوى

--------------------------------------------------------

عرض حال زکریا به محضر پروردگار به جهت پیری و اینکه او هیچ وقت از اجابت پروردگار نامید نشده است:

(مريم-4) قَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّي وَاشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَيْبًا وَلَمْ أَكُن بِدُعَائِكَ رَبِّ شَقِيًّا

گفت پروردگارا من استخوانم سست گرديده و [موى] سرم از پيرى سپيد گشته و اى پروردگار من هرگز در دعاى تو نااميد نبوده‏ام

--------------------------------------------------------

عرض حال زکریا به محضر پروردگار به جهت ترس از جانشینانش و نازایی همسرش  و اینکه خداوند جانشینی به او عطا کند که از او و از آل یعقوب ارث ببرد و نزد خداوند از پسندیدگان باشد:

(مريم-5) وَإِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِن وَرَائِي وَكَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا فَهَبْ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا (مريم-6) يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا

و من پس از خويشتن از بستگانم بيمناكم و زنم نازاست پس از جانب خود ولى [و جانشينى] به من ببخش -كه از من ارث برد و از خاندان يعقوب [نيز] ارث برد و او را اى پروردگار من پسنديده گردان .

--------------------------------------------------------

تعجب زکریا از اینکه برای او فرزندی باشد به جهت نازایی همسرش و کهولت سن :

(مريم-8) قَالَ رَبِّ أَنَّي يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَكَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا وَقَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا

گفت پروردگارا چگونه مرا پسرى خواهد بود و حال آنكه زنم نازاست و من از سالخوردگى ناتوان شده‏ام

--------------------------------------------------------

درخواست زکریا برای قراردادن نشانه ای از پروردگار به جهت پذیرش دعایش :

(مريم-10) قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّي آيَةً قَالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَ لَيَالٍ سَوِيًّا

گفت پروردگارا نشانه‏اى براى من قرار ده فرمود نشانه تو اين است كه سه شبانه [روز] با اينكه سالمى با مردم سخن نمى‏گويى

--------------------------------------------------------

درخواست زکریا از پروردگار برای اینکه تنها و بدون فرزند و وارث نماند :

(انبياء-89) وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَي رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ

و زكريا را [ياد كن] هنگامى كه پروردگار خود را خواند پروردگارا مرا تنها مگذار و تو بهترين ارث برندگانى

===========================================================

5-     از قول پيامبر (ص)

دعای پیامبر برای اینکه خداوند اورا به درستی در کارها وارد و از آنها خارج سازد و در خواست حجت و دلیل یاری کننده:

 (اسراء-80) وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا

و بگو پروردگارا مرا [در هر كارى] به طرز درست داخل كن و به طرز درست‏خارج ساز و از جانب خود براى من تسلطى يارى‏بخش قرار ده

--------------------------------------------------------

دعای پیامبر برای افزایش علم :

(طه-114) فَتَعَالَي اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضَي إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَقُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا

پس بلندمرتبه است‏خدا فرمانرواى بر حق و در [خواندن] قرآن پيش از آنكه وحى آن بر تو پايان يابد شتاب مكن و بگو پروردگارا بر دانشم بيفزاى

 --------------------------------------------------------

دعای پیامبر به جهت اینکه خداوند به حق بین او و کافران یا مشرکان حکم کند و درخواست یاری پروردگار در برابر نسبتهای ناروای آنها

(انبياء-112) قَالَ رَبِّ احْكُم بِالْحَقِّ وَرَبُّنَا الرَّحْمَنُ الْمُسْتَعَانُ عَلَي مَا تَصِفُونَ

گفت پروردگارا [خودت] به حق داورى كن و به رغم آنچه وصف مى‏كنيد پروردگار ما همان بخشايشگر دستگير است

--------------------------------------------------------

دعای پیامبر برای اینکه خداوند وعده عذاب کافران را به او نشان دهد و او را در گروه ظالمین قرار ندهد:

(مؤمنون-93) قُل رَّبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ (مؤمنون-94) رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ

بگو پروردگارا اگر آنچه را كه [از عذاب] به آنان وعده داده شده است به من نشان دهى - پروردگارا پس مرا در ميان قوم ستمكار قرار مده

--------------------------------------------------------

دعای پیامبر برای پناه بردن به خداوند از وسوسه های شیاطین و از اینکه شیاطین نزد او حاضر شوند:

(مؤمنون-97) وَقُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ (مؤمنون-98) وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحْضُرُونِ

و بگو پروردگارا از وسوسه‏هاى شيطانها به تو پناه مى‏برم - و پروردگارا از اينكه [آنها] به پيش من حاضر شوند به تو پناه مى‏برم.

 --------------------------------------------------------

دعای پیامبر برای آمرزش و طلب رحمت از خداوند:

(مؤمنون-118) وَقُل رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ

و بگو پروردگارا ببخشاى و رحمت كن [كه] تو بهترين بخشايندگانى

--------------------------------------------------------

توصیه خداوند به پیامبر برای فروتنی در برابر والدین و دعا برای طلب رحمت برای آنها به جهت زحمات والدینش در پرورش او :

(اسراء-24) وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا

و از سر مهربانى بال فروتنى بر آنان بگستر و بگو پروردگارا آن دو را رحمت كن چنانكه مرا در خردى پروردند

--------------------------------------------------------

تعلیم نیایشی از سوی خداوند به پیامبر:

(آل عمران-26) قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاء وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (آل عمران-27) تُولِجُ اللَّيْلَ فِي الْنَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الَمَيَّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَن تَشَاء بِغَيْرِ حِسَابٍ

بگو بار خدايا تويى كه فرمانفرمايى هر آن كس را كه خواهى فرمانروايى بخشى و از هر كه خواهى فرمانروايى را باز ستانى و هر كه را خواهى عزت بخشى و هر كه را خواهى خوار گردانى همه خوبيها به دست توست و تو بر هر چيز توانايى

شب را به روز در مى‏آورى و روز را به شب در مى‏آورى و زنده را از مرده بيرون مى آورى و مرده را از زنده خارج مى‏سازى و هر كه را خواهى بى‏حساب روزى مى‏دهى

--------------------------------------------------------

تعلیم نیایشی از سوی خداوند برای پیامبر:

 (زمر-46) قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

بگو بار الها اى پديدآورنده آسمانها و زمين [اى] داناى نهان و آشكار تو خود در ميان بندگانت بر سر آنچه اختلاف مى‏كردند داورى مى‏كنى

 ===========================================================

6-     مومنين

درخواست مومنین از خداوند برای هدایت شدن به راه مستقیم و راه کسانیکه به آنها نعمت داده شده و نه راه گمراهان :

(حمد-6) اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ (حمد-7) صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ

ما را به راه راست هدايت فرما - راه آنان که گرامى‏شان داشته‏اى نه [راه] مغضوبان و نه [راه] گمراهان

--------------------------------------------------------

اقرار مومنان به شنیدن فرمان الهی و امید آمرزش او و بازگشت به سمت او :

(بقرة-285) آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَقَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ

پیامبر [خدا] بدانچه از جانب پروردگارش بر او نازل شده است ایمان آورده است ، و مؤمنان همگی به خدا و فرشتگان و کتابها و فرستادگانش ایمان آورده اند [و گفتند:] «میان هیچ یک از فرستادگانش فرق نمی گذاریم» و گفتند : شنیدیم و گردن نهادیم ، پروردگارا ، آمرزش تو را [خواستاریم] و فرجام به سوی تو است.

--------------------------------------------------------

دعای مومنان برای مواخذه نشدن از طرف پروردگار به جهت فراموشی و تکلیف آسانتر نسبت به پیشینیان و تکلیف به اندازه طاقت و محو آثار گناهان و طلب بخشش و رحمت الهی و یاری در مقابل کافران :

(بقرة-286) لاَ يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَي الَّذِينَ مِن قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَآ أَنتَ مَوْلاَنَا فَانصُرْنَا عَلَي الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ

خداوند هیچ کس را جز به قدر توانایی اش تکلیف نمی کند. آنچه [از خوبی] به دست آورده به سود او ، و آنچه [از بدی] به دست آورده به زیان اوست. پروردگارا ، اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم بر ما مگیر ، پروردگارا ، هیچ بار گرانی بر [ دوش ] ما مگذار هم چنان که بر [دوش] کسانی که پیش از ما بودند نهادی. پروردگارا ، و آنچه تاب آن نداریم بر ما تحمیل مکن و از ما درگذر و ما را ببخشای و بر ما رحمت آور سرور ما تویی پس ما را بر گروه کافران پیروز کن.

--------------------------------------------------------

دعای راسخون در علم برای باقی ماندن بر هدایت الهی و طلب رحمت از او:

 (آل عمران-8) رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ

[مى‏گويند] پروردگارا پس از آنكه ما را هدايت كردى دلهايمان را دستخوش انحراف مگردان و از جانب خود رحمتى بر ما ارزانى دار كه تو خود بخشايشگرى

--------------------------------------------------------

اقرار راسخون در علم به جمع شدن مردم در روز حساب :

(آل عمران-9) رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لاَّ رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللّهَ لاَ يُخْلِفُ الْمِيعَادَ

پروردگارا به يقين تو در روزى كه هيچ ترديدى در آن نيست گردآورنده [جمله] مردمانى قطعا خداوند در وعده [خود] خلاف نمى‏كند

--------------------------------------------------------

اقرار متقین به ایمان و دعا به جهت طلب آمرزش و دور ماندن از عذاب آتش:

(آل عمران-16) الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

همان كسانى كه مى‏گويند پروردگارا ما ايمان آورديم پس گناهان ما را بر ما ببخش و ما را از عذاب آتش نگاه دار

--------------------------------------------------------

اقرار گروهی از بندگان خدا به ایمان به پروردگار و درخواست بخشش و طلب رحمت :

(مؤمنون-109) إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ

در حقيقت دسته‏اى از بندگان من بودند كه مى‏گفتند پروردگارا ايمان آورديم بر ما ببخشاى و به ما رحم كن [كه] تو بهترين مهربانى

--------------------------------------------------------

دعای عباد الرحمن برای مصون ماندن از عذاب جهنم و اعتراف به سخت و دائمی بودن عذابش:

(فرقان-65) وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا

و كسانى‏اند كه مى‏گويند پروردگارا عذاب جهنم را از ما بازگردان كه عذابش سخت و دايمى است

--------------------------------------------------------

درخواست عباد الرحمن به جهت اینکه پروردگار از همسران و فرزندانشان مایه روشنی چشم به آنها عطا کند و آنها را پیشوای پرهیزگاران قرار دهد :

(فرقان-74) وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا

و كسانى‏اند كه مى‏گويند پروردگارا به ما از همسران و فرزندانمان آن ده كه مايه روشنى چشمان [ما] باشد و ما را پيشواى پرهيزگاران گردان

--------------------------------------------------------

دعای کسانی که بعد از مهاجران و انصار آمده اند برای آمرزش پیشی گیرندگان در ایمان و رفع حسد و کینه‌ ای از دلهایشان نسبت به مومنین :

(حشر-10) وَالَّذِينَ جَاؤُوا مِن بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَؤُوفٌ رَّحِيمٌ

و [نيز] كسانى كه بعد از آنان [=مهاجران و انصار] آمده‏اند [و] مى‏گويند پروردگارا بر ما و بر آن برادرانمان كه در ايمان آوردن بر ما پيشى گرفتند ببخشاى و در دلهايمان نسبت به كسانى كه ايمان آورده‏اند [هيچ گونه] كينه‏اى مگذار پروردگارا راستى كه تو رئوف و مهربانى

--------------------------------------------------------

دعای یاران پیامبر در قیامت برای کامل شدن نورشان و طلب ببخش :

(تحريم-8) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَي اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَي رَبُّكُمْ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ يَوْمَ لَا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعَي بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا إِنَّكَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد به درگاه خدا توبه‏اى راستين كنيد اميد است كه پروردگارتان بديهايتان را از شما بزدايد و شما را به باغهايى كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است درآورد در آن روز خدا پيامبر [خود] و كسانى را كه با او ايمان آورده بودند خوار نمى‏گرداند نورشان از پيشاپيش آنان و سمت راستشان روان است مى‏گويند پروردگارا نور ما را براى ما كامل گردان و بر ما ببخشاى كه تو بر هر چيز توانايى

--------------------------------------------------------

اقرار صاحبان خرد به بیهوده نبودن آفرینش آسمانها و زمین و دعا بای رهایی از عذاب آتش :

(آل عمران-191) الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَي جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

همانان كه خدا را [در همه احوال] ايستاده و نشسته و به پهلو آرميده ياد مى‏كنند و در آفرينش آسمانها و زمين مى‏انديشند [كه] پروردگارا اينها را بيهوده نيافريده‏اى منزهى تو پس ما را از عذاب آتش دوزخ در امان بدار.

--------------------------------------------------------

اقرار صاحبان خرد به رسوایی و خواری اهل آتش و بدون یاور ماندن ظالمان :

(آل عمران-192) رَبَّنَا إِنَّكَ مَن تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ

پروردگارا هر كه را تو در آتش درآورى يقينا رسوايش كرده‏اى و براى ستمكاران ياورانى نيست.

--------------------------------------------------------

اقرار صاحبان خرد به اجابت منادی ایمان و دععا برای طلب آمرزش  و پوشاندن بدیهایشان و مردن در زمره نیکان :

(آل عمران-193) رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلإِيمَانِ أَنْ آمِنُواْ بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأبْرَارِ

پروردگارا ما شنيديم كه دعوتگرى به ايمان فرا مى‏خواند كه به پروردگار خود ايمان آوريد پس ايمان آورديم پروردگارا گناهان ما را بيامرز و بديهاى ما را بزداى و ما را در زمره نيكان بميران.

--------------------------------------------------------

دعای صاحبان خرد برای محقق شدن وعده های الهی و عدم رسوایی در روز قیامت :

(آل عمران-194) رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَي رُسُلِكَ وَلاَ تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّكَ لاَ تُخْلِفُ الْمِيعَادَ

پروردگارا و آنچه را كه به وسيله فرستادگانت به ما وعده داده‏اى به ما عطا كن و ما را روز رستاخيز رسوا مگردان زيرا تو وعده‏ات را خلاف نمى‏كنى

--------------------------------------------------------

دعای انسان برای الهام شکر نعمتهای خود و والدینش از طرف خداوند و توفیق عمل صالحی که خشنودی او را بدنبال داشته باشد و ذریه صالح :

(احقاف-15) وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا حَتَّي إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَي وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ

و انسان را [نسبت] به پدر و مادرش به احسان سفارش كرديم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنيا آورد و باربرداشتن و از شيرگرفتن او سى ماه است تا آنگاه كه به رشد كامل خود برسد و به چهل سال برسد مى‏گويد پروردگارا بر دلم بيفكن تا نعمتى را كه به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته‏اى سپاس گويم و كار شايسته‏اى انجام دهم كه آن را خوش دارى و فرزندانم را برايم شايسته گردان در حقيقت من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‏پذيرانم

===========================================================