قران العظیم

... فَذَکِّرْ بِالْقُرْآنِ مَن یَخَافُ وَعِیدِ (ق-45)

... پس به [وسیله] قرآن هر که را از تهدید [من] مى‏ترسد پند ده

فَذَکِّرْ فَمَا أَنتَ بِنِعْمَتِ رَبِّکَ بِکَاهِنٍ وَلَا مَجْنُونٍ (طور-29)

پس اندرز ده که تو به لطف پروردگارت نه کاهنى و نه دیوانه

فَذَکِّرْ إِن نَّفَعَتِ الذِّکْرَی (اعلى-9)

پس پند ده اگر پند سود بخشد

فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَکِّرٌ (غاشیة-21)

پس تذکّر ده که تو تنها تذکّردهنده ای.

وَذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْرَی تَنفَعُ الْمُؤْمِنِینَ (ذاریات-55)

و پند ده ، که مؤمنان را پند سود بخشد.

... وَذَکِّرْ بِهِ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا کَسَبَتْ لَیْسَ لَهَا مِن دُونِ اللّهِ وَلِیٌّ وَلاَ شَفِیعٌ ... (انعام-70)

... و [مردم را] به وسیله این [قرآن] اندرز ده مبادا کسى به [کیفر] آنچه کسب کرده به هلاکت افتد در حالى که براى او در برابر خدا یارى و شفاعتگرى نباشد

 

أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَی أَن یَأْتِیَهُمْ بَأْسُنَا بَیَاتاً وَهُمْ نَآئِمُونَ (اعراف-97)

آیا ساکنان شهرها ایمن شده‏ اند از اینکه عذاب ما شامگاهان در حالى که به خواب فرو رفته‏اند به آنان برسد

أَوَ أَمِنَ أَهْلُ الْقُرَی أَن یَأْتِیَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًی وَهُمْ یَلْعَبُونَ (اعراف-98)

و آیا ساکنان شهرها ایمن شده‏ اند از اینکه عذاب ما نیمروز در حالى که به بازى سرگرمند به ایشان دررسد

أَفَأَمِنُواْ مَکْرَ اللّهِ فَلاَ یَأْمَنُ مَکْرَ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ (اعراف-99)

آیا از مکر خدا خود را ایمن دانستند [با آنکه] جز مردم زیانکار [کسى] خود را از مکر خدا ایمن نمى‏داند

أَفَأَمِنُواْ أَن تَأْتِیَهُمْ غَاشِیَةٌ مِّنْ عَذَابِ اللّهِ أَوْ تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَهُمْ لاَ یَشْعُرُونَ (یوسف-107)

آیا ایمنند از اینکه عذاب فراگیر خدا به آنان دررسد یا قیامت در حالى که بى‏خبرند بناگاه آنان را فرا رسد

أَفَأَمِنَ الَّذِینَ مَکَرُواْ السَّیِّئَاتِ أَن یَخْسِفَ اللّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لاَ یَشْعُرُونَ (نحل-45)

آیا کسانى که تدبیرهاى بد مى ‏اندیشند ایمن شدند از اینکه خدا آنان را در زمین فرو ببرد یا از جایى که حدس نمى‏زنند عذاب برایشان بیاید

أَفَأَمِنتُمْ أَن یَخْسِفَ بِکُمْ جَانِبَ الْبَرِّ أَوْ یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِبًا ثُمَّ لاَ تَجِدُواْ لَکُمْ وَکِیلاً (اسراء-68)

مگر ایمن شدید از اینکه شما را در کنار خشکى در زمین فرو برد یا بر شما طوفانى از سنگریزه‏ها بفرستد سپس براى خود نگاهبانى نیابید

أَمْ أَمِنتُمْ أَن یُعِیدَکُمْ فِیهِ تَارَةً أُخْرَی فَیُرْسِلَ عَلَیْکُمْ قَاصِفا مِّنَ الرِّیحِ فَیُغْرِقَکُم بِمَا کَفَرْتُمْ ثُمَّ لاَ تَجِدُواْ لَکُمْ عَلَیْنَا بِهِ تَبِیعًا

یا [مگر] ایمن شدید از اینکه بار دیگر شما را در آن [دریا] باز گرداند و تندبادى شکننده بر شما بفرستد و به سزاى آنکه کفر ورزیدید غرقتان کند آنگاه براى خود در برابر ما کسى را نیابید که آن را دنبال کند (اسراء-69)

أَأَمِنتُم مَّن فِی السَّمَاء أَن یَخْسِفَ بِکُمُ الأَرْضَ فَإِذَا هِیَ تَمُورُ (ملک-16)

آیا از آن کس که در آسمان است ایمن شده ‏اید که شما را در زمین فرو برد پس بناگاه [زمین] به تپیدن افتد

أَمْ أَمِنتُم مَّن فِی السَّمَاء أَن یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِبًا فَسَتَعْلَمُونَ کَیْفَ نَذِیرِ (ملک-17)

یا از آن کس که در آسمان است ایمن شده ‏اید که بر [سر] شما تندبادى از سنگریزه فرو فرستد پس به زودى خواهید دانست که بیم دادن چگونه است

 

وَسَارِعُواْ إِلَی مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ  (آل عمران-133)

بشتابید براى نیل به آمرزشى از پروردگار خود و بهشتى که پهنایش [به اندازه] آسمانها و زمین است [و] براى پرهیزگاران آماده شده است

سَابِقُوا إِلَی مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا کَعَرْضِ السَّمَاء وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ (حدید-21)

بر یکدیگر سبقت جویید [براى رسیدن] به آمرزشى از پروردگارتان و بهشتى که پهنایش چون پهناى آسمان و زمین است [و] براى کسانى آماده شده که به خدا و پیامبرانش ایمان آورده ‏اند این فضل خداست که به هر کس بخواهد آن را مى‏دهد و خداوند را فزون‏بخشى بزرگ است

یکی از مهمترین وظایف انسان نسبت به پروردگار بعد از معرفت و اقرار به وحدانیت و تسبیح و تقدیس و تعظیم خداوند شکر نعمتهایی بیشمار الهی است.

مطابق آیات قران شکر نعمتهای الهی علاوه بر اینکه رضایت وخشنودی پروردگار را بدنبال دارد موجب افزایش نعمت میشود

اما نکته در اینجاست که با وجود بیشمار بودن نعمتهای الهی انسان چگونه میتواند وظیفه شکر گذاری را به انجام رساند که به وظیفه خود عمل کرده باشد و رضایت و خشنودی خداوند را بدنبال داشته باشد.

خوشبختانه در ادعیه قرانی دو آیه بسیار زیبا و جامع در این خصوص وجود دارد که به ما یاد میدهد این مهم را از خداوند درخواست کنیم:

(نمل-19) فَتَبَسَّمَ ضَاحِکًا مِّن قَوْلِهَا وَقَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَی وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَدْخِلْنِی بِرَحْمَتِکَ فِی عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ

[سلیمان] از گفتار او [مورچه] دهان به خنده گشود و گفت پروردگارا در دلم افکن تا نعمتى را که به من و پدر و مادرم ارزانى داشته اى سپاس بگزارم و به کار شایسته اى که آن را می پسندى بپردازم و مرا به رحمت خویش در میان بندگان شایسته ات داخل کن

(احقاف-15) وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهًا وَوَضَعَتْهُ کُرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا حَتَّی إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِینَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَی وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِی فِی ذُرِّیَّتِی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَإِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِینَ

و انسان را [نسبت] به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنیا آورد و باربرداشتن و از شیر گرفتن او سى ماه است تا آنگاه که به رشد کامل خود و به چهل سال برسد می گوید پروردگارا بر دلم بیفکن تا نعمتى را که به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته اى سپاس گویم و کار شایسته اى انجام دهم که آن را خوش دارى و فرزندانم را برایم شایسته گردان در حقیقت من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‏پذیرانم

در هر دو آیه بعد از کلمه « رَبِّ » عبارت « أَوْزِعْنِی » آمده که معانی جالبی دارد . این عبارت دارای معانی متعددی است از جمله :

 الهام کردن ، به دل افکندن ، وادار کردن ، ایجاد شوق و علاقه ، حریص کردن ، توفیق دادن و موفق کردن ، بازداشتن از انحراف

مفسرین و مترجمین قران هرکدام ، یکی از این معانی را برگزیده اند ولی همه این معانی با هم نیز قابل قبول است :

برای اینکه بتوانیم  وظیفه شکرگزاری را به خوبی انجام دهیم بایستی از خود خداوند درخواست کنیم تا خداوند روش شکر کردن را به ما  الهام کند و به ما بر انجام این کار توفیق عنایت کند و شوق شکرگزاری از نعمتهای الهی را در دل ما قرار دهد و ما را در این مسیر ، از انحراف مصون بدارد.

انسان علاوه بر شکرگزاری نعمتهای خود ، وظیفه دارد در حد توان شکر نعمتهایی که به والدینش داده شده را هم بجا آورد چرا که والدین بر گردن انسان حق بزرگی دارند و نعمتهایی که به والدین داده شده در واقع نعمتی است که به خود ما داده شده است

انجام عمل صالح با نیت رضایت الهی در حقیقت شکر عملی به درگاه الهی است

همانگونه که ما شکر نعمتهای والدین را انجام میدهیم ، فرزند و ذریه صالح نیز برای ما همین نقش را میتواند ایفا کند . بنابراین بایستی از خداوند درخواست کنیم که به ما فرزند و ذریه صالح عطا کند.

 

 

 

(انفال-22) إِنَّ شَرَّ الدَّوَابَّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ

قطعا بدترین جنبندگان نزد خدا کران و لالانی اند که نمی اندیشند

(انفال-55) إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الَّذِینَ کَفَرُواْ فَهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ

بی تردید بدترین جنبندگان پیش خدا کسانی اند که کفر ورزیدند و ایمان نمی آورند

(نحل-61) وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَکَ عَلَیْهَا مِن دَآبَّةٍ وَلَکِن یُؤَخِّرُهُمْ إلَی أَجَلٍ مُّسَمًّی فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ لاَ یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ یَسْتَقْدِمُونَ

و اگر خداوند مردم را به [سزاى] ستمشان مؤاخذه می کرد جنبنده اى بر روى زمین باقى نمی گذاشت لیکن [کیفر] آنان را تا وقتى معین تاخیر می اندازد و چون اجلشان فرا رسد ساعتى آن را پس و پیش نمی توانند افکنند

 (کهف-58) وَرَبُّکَ الْغَفُورُ ذُو الرَّحْمَةِ لَوْ یُؤَاخِذُهُم بِمَا کَسَبُوا لَعَجَّلَ لَهُمُ الْعَذَابَ بَل لَّهُم مَّوْعِدٌ لَّن یَجِدُوا مِن دُونِهِ مَوْئِلًا

و پروردگار تو آمرزنده [و] صاحب رحمت است اگر به [جرم] آنچه مرتکب شده اند آنها را مؤاخذه می کرد قطعا در عذاب آنان تعجیل می نمود [ولى چنین نمى کند] بلکه براى آنها سر رسیدى است که هرگز از برابر آن راه گریزى نمی یابند

 (فاطر-45) وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا کَسَبُوا مَا تَرَکَ عَلَی ظَهْرِهَا مِن دَابَّةٍ وَلَکِن یُؤَخِّرُهُمْ إِلَی أَجَلٍ مُّسَمًّی فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِعِبَادِهِ بَصِیرًا

و اگر خدا مردم را به [سزاى] آنچه انجام داده اند مؤاخذه می کرد هیچ جنبنده اى را بر پشت زمین باقى نمی گذاشت ولى تا مدتى معین مهلتشان می دهد و چون اجلشان فرا رسد خدا به [کار] بندگانش بیناست

(شورى-30) وَمَا أَصَابَکُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ

و هر [گونه] مصیبتى به شما برسد به سبب دستاورد خود شماست و [خدا] از بسیارى درمی گذرد

(تغابن-11) مَا أَصَابَ مِن مُّصِیبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَن یُؤْمِن بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ

هیچ مصیبتى نرسد جز به اذن خدا و کسى که به خدا ایمان بیاورد دلش را هدایت میکند و خدا[ست که] به هر چیزى داناست

(حدید-22) مَا أَصَابَ مِن مُّصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی أَنفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسِیرٌ

هیچ مصیبتى نه در زمین و نه در نفسهاى شما [= به شما] نرسد مگر آنکه پیش از آنکه آن را پدید آوریم در کتابى است این [کار] بر خدا آسان است

 أَنَّ الْقُوَّةَ لِلّهِ جَمِیعاً : اینکه تمام نیرو[ها] از آن خداست

فَإِنَّ العِزَّةَ لِلّهِ جَمِیعًا : پس به درستی تمام عزت از آن خداست (3 بار)

بَل لِّلّهِ الأَمْرُ جَمِیعًا --  إِنَّ الأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ : بلکه همه کارها به فرمان و اراده خداوند است

فَلِلّهِ الْمَکْرُ جَمِیعًا : پس همه تدبیرها (طرح و نقشه ها) نزد خداست

قُل لِّلَّهِ الشَّفَاعَةُ جَمِیعًا : بگو همه شفاعت از آن خداست

 

  ●  وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَّاذَا تَکْسِبُ غَدًا : و کسى نمی داند فردا چه به دست می آورد

  ●  وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ : و کسى نمی داند در کدامین سرزمین می میرد

  ●  فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِیَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْیُنٍ : هیچ‏ کس نمى ‏داند در برابر کارهایى (اعمال نیکی) که انجام مى ‏دهند چه چیزهاى شادى ‏آفرین و مسرّت ‏بخشى براى ایشان پنهان و ذخیره  شده است (منظور پاداش الهی در بهشت است که قابل تصور نیست)

این کلمه در قرآن 107 مرتبه تکرار شده که شامل 32 دسته می باشد که یک مورد آن در خصوص خود قرآن است :

(حجر-87)  وَلَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ

و به راستى به تو سبع المثانى [سوره فاتحه] و قرآن بزرگ را عطا کردیم .

=================================================================

1-       الله العظیم (خداوند بزرگ ) : خداوند

2-       علی العظیم (بلند مرتبه بزرگ ) : پروردگار

3-       رب العظیم (پروردگار بزرگ) : پروردگار

4-       قران العظیم (قرآن بزرگ) : قرآن

5-      خُلق عظیم (اخلاق و منش بزرگ) : خلق و خوی پیامبر

6-      قسم عظیم (سوگند بزرگ ) : سوگند به موقعیت ستارگان

7-       یوم عظیم (روز بزرگ) : روز قیامت

8-      اجر عظیم (پاداش بزرگ) : پاداش مومنین ، متقین ، مجاهدین ، صالحین ، صابرین ، انفاق کنندگان و ... نزد خداوند 

9-      فوز العظیم (پیروزی ، موفقیت ، رستگاری بزرگ) : ورود به بهشت و رضوان الهی ، پیروی از خدا و رسول ، فضل الهی ، دورماندن از بدیها

10-      عذاب عظیم (عذاب بزرگ) : عذاب منافقین ، کافرین  ، کسیکه مومنی را بکشد ، محاربین ، مفسدین ، تهمت زنندگان ، تفرقه افکنان

11-     عذاب یوم عظیم (عذاب روز بزرگ) : روزی که قومی دچار عذاب الهی میشوند

12-     فضل العظیم : (بخشش ، احسان ، نیکی ،  فزونی ، زیادی و زیادتی بزرگ) فضل و بخشش و احسان پروردگار

13-     عرش العظیم :(سلطنت ، حکومت ، تاج و تخت بزرگ) : عرش پروردگار – پادشاهی ملکه سبا (از قول هدهد)

14-     بلاء عظیم ( امتحان به خیر یا شر ، بلا و اندوه بزرگ) عذاب بنی اسرائیل توسط فرعونیان

15-     کرب العظیم ( اندوه، حزن، ، غم، کربت، محنت بزرگ) : طوفان نوح – ظلم و ستم فرعونیان

16-     بهتان عظیم (تهمت بزرگ ) : تهمت به مریم ، تهمت به یکی از زنان پیامبر

17-     عند الله عظیم (بزرگ در پیشگاه خداوند) : شایعه و تهمت پراکنی  ، ازدواج با زنان پیامبر

18-     نبا عظیم (خبر بزرگ) : خبر قیامت

19-     حظ عظیم (شانس ، بهره ، سهم ، قسمت ، نصیب بزرگ) : ثروت قارون (از نظر مردم ) -  خصلت بدی را با خوبی پاسخ دادن

20-     میل عظیم (میل و خواهش بزرگ ) : تبعیت از شهوات

21-     اثما عظیما (گناه بزرگ ) : شرک به خداوند

22-     ظلم عظیم (ظلم بزرگ ) : شرک به خداوند (از نظر لقمان حکیم)

23-     ملکا عظیما (پادشاهی بزرگ) : پادشاهی آل ابراهیم  (داوود و سلیمان)

24-     سحر عظیم ( جادوی بزرگ ) :جادوی ساحران فرعون در مقابل حضرت موسی

25-     خزی العظیم ( رسوایی ، خفت ، ننگ ، خوارى ، زبونى بزرگ) : اهل جهنم شدن

26-     کید عظیم (مکر و حیله بزرگ) : حیله و مکر زنان (از نظر عزیز مصر)

27-     قول عظیم (گفتار بزرگ ) : ملائکه را دختران خداوند خواندن

28-     شی ء عظیم (واقعیت بزرگ ) :زلزله روز قیامت

29-     طود العظیم (کوه بزرگ ) : امواج دریا در زمان شکافته شدن دریا توسط حضرت موسی

30-     ذبح عظیم (قربانی بزرگ ) : قربانی که فدایی حضرت اسماعیل در روز عید قربان شد .

31-     رجل من القریتین عظیم (مرد بزرگ ، بزرگ قبیله، صاحب مال و جاه) : مردی صاحب مال و جاه از شهرهای مکه و طائف ( از نظر مشرکان)

32-     حنث العظیم (گناه ، عهد و پیمان  شکستن بزرگ ):  اعمال اصحاب شمال